Banka armatua armagabetzen. Bakearen eraikuntzaren aldeko jardunaldiak, irailaren 23tik aurrera

SETEM Hego Haizeak zenbait euskal udalerritan egingo duen jarduera-zikloa aurkezten du. Xedea gerraren eta haren ondorioen finantzaketan bankak daukan erantzukizuna salatzea eta bakearen alde biztanleria antolatzeko deia egitea da.

Gerrek, genozidioek eta berrarmatze azkarrak ezaugarritutako testuinguruan, euskal gizarte zibilak ahotsa altxatu du berriz ere. SETEM Hego Haizeak Banka armatua armagabetzen. Bakearen eraikuntzaren aldeko jardunaldiak jarduera-zikloa antolatu du. Irailaren 23tik azarora bitartean Euskadiko zenbait udalerritan zehar ibiliko da eta formakuntzarako, hausnarketarako eta ekintzarako espazioa izango da.

Bankuek (Espainiako banka armatuaren liderrak Banco Santander eta BBVA dira) mundu osoan gatazkak elikatzen dituen armagintza finantzatzen jarraitzen duten bitartean, horren ondorioak milioika bizik pairatzen dituzte: emakumeak gerrako ospil gisa erabiltzea, herriak haien lurraldeetatik kanporatzea, ekosistemak suntsitzea… Errealitate jasanezin horren aurrean, erantzukideak adieraztea eta alternatiba kolektiboak eraikitzea premiazkoa da.

Ikusarazteko, salatzeko eta ekiteko zikloa

Hiru hilabeteetan zehar, kazetariek, aktibistek eta giza eskubideen defendatzaileek ondorengo gai gakoen inguruko azterketak eta esperientziak partekatuko dituzte:

• Gatazka armatuetan emakumeek duten rola, ez soilik biktima bezala, baita erresistentzia- eta berreraikitze-eragile gisa ere.
• Ziklo ekonomiko militarra eta hark ingurumenean zein emakumeen eta disidentzien gorputzetan eragiten dituen inpaktuak.
• Desobedientzia zibila eta feminismoa gizarte eraldaketarako tresna gisa.
• Gerren finantzaketan bankak daukan erantzukizuna eta bizitza erdigunean jartzen duten finantza etikoak sustatzeko premiazko beharra.

Gonbidatutako ahotsen artean, feminismoaren eta giza eskubideen ikuspuntuarekin gatazken berri ematen nazioarteko erreferenteak diren kazetariak egongo dira, hala nola Mónica García Prieto eta Patricia Simón. Biak ezkutatutako indarkeriak salatzeko konpromisoagatik eta pertsonen duintasuna erdigunean jartzen duten kontakizunak eraikitzeagatik aitortuak dira. Kartela osatzeko nazioarteko analistak, ikertzaileak eta giza eskubideen defendatzaileak izango dira, besteak beste, Irene Zugasti, Estebana Ortiz, Zuriñe Rodríguez, Alberto Coronel edo Asamblea Antimilitarista de Madrid.

Halaber, zikloak Yemen: Gosea, gerraren beste zauria Pablo Toscoren argazki-erakusketa (World Press Photo 2021) hartuko du. Hondamenean bete-betean erresilientzia azpimarratzen duen eta gehien ahaztutako gerren giza-ondorioak jorratzen dituen testigantza grafiko lazgarria da.

Zikloko hitzorduak

• Emakumeak gatazkan solasaldia: irailaren 23an Gasteizen, 24an Getxon eta 25ean Hernanin. Mónica García Prieto eta Irene Zugastiren eskutik.
• Ziklo ekonomiko militarra eta emakumeen gorputzetan zein gorputz disidenteetan duen inpaktua solasaldia: urriaren 7an Muskizen, 8an Donostian eta 9an Gasteizen. Patricia Simón eta Estebana Ortizen eskutik.
• Desobedientzia zibila eta feminismoa eskola: azaroaren 8an Gasteizko Emakumeen Etxean, Asamblea Antimilitarista de Madridekin batera.
• Gerraren (ezin) ikusizko ondorioak: emakumeak eta ingurumena mahai-ingurua: azaroaren 20an Gasteizen eta 21ean Bilbon. Zuriñe Rodríguez eta Alberto Coronelekin batera.

Jarduera guztiak doakoak dira, baina batzuetan tokia hartu behar da. Ikusi HEMEN programazio guztia.

Ekintzarako deia

Gaur, bizitzen ari garen inoiz ez bezalako berrarmatzearen eta gerraren areagotzearen aurrean, ezin gara egonean geratu. Egungo egoera ezaugarritzen dute Israelek Gazaren kontra egindako eraso militarrak —jada hamar milaka biktima zibil eragin ditu— eta Europar Batasunak sare industrial-militarra ikaragarri finantzatzeak.

Bakearen eraikuntzaren aldeko jardunaldiak indarkeriaren konplize izateari uko egiten diotenentzako gonbidapena dira. Bakea ez da bankuen ezta militarizaturiko parlamentuen bulegoetatik helduko: bakea kontzientzia, mobilizazio eta benetako alternatibekin oinarritik eraiki beharra dago. Horregatik, hain zuzen ere, antolatu dugu zikloa, eta baita banka armatuaren salaketa ere.

Banka armatuaren aurrean, banka etikoa proposatzen dugu. Isiltasunaren aurrean, salaketa kolektiboa. Gerraren aurrean, antolakuntza feminista eta antimilitarista. Izan ere, Espainiako estatuko banku nagusiak hilketaren makineriaren oinarrizko eragileak dira. Centre Delàs d’Estudis per la Pau-ren txostenen, Don’t Bank on the Bomb kanpainaren eta Nazio Batuen kontalari bereziaren arabera:

• BBVAk 1.639 milioi dolar baino gehiagorekin (2022-2024) finantzatu ditu Boeing, Leonardo edo Rheinmetall bezalako armagintza-enpresak, Gazan erabilitako armamentu-hornitzaileak, alegia. Gainera, armamentu nuklearrarekin lotura duten konpainietara 2.906 milioi dolar bideratu ditu.
• Banco Santanderrek Espainiako rankingeko lidergoa dauka eta 2.868,9 milioi dolar bideratu ditu armamentu-enpresetara. Horietako askok Israelek Palestinako gizateria zibilaren kontrako erasoetan (gerrako krimen gisa jaso direnak) erabilitako bonbak eta sistemak ekoizten dituzte.
• CaixaBankek 480 milioi dolar baino gehiago inbertitu ditu Airbus, Indra eta Aernnova bezalako enpresetan eta gutxienez 110 milioi dolar Boeingen, zibilen kontrako bonbardaketetan erabilitako armamentuaren ekoizlean, alegia.
• Banco Sabadellek, neurri txikiagoan bada ere, ia 50 milioi dolarrekin finantzatu ditu Escribano eta Aernnova bezalako konpainiak eta haiek, hain zuzen ere, armamentu-gorakada bete-betean mozkinak areagotu dituzte.

Datu horien arabera, argi dago Espainiako bankak odolez zikindutako mozkinak lortzen dituela, milioika pertsonen bizitzaren eta duintasunaren truke gerraren negozioa indartzen baitute. Sartu Banka Armatua kanpainaren webgunean gehiago jakin nahi baduzu.