- Gizarte zibileko 100 erakunde eta plataformak baino gehiagok sinatu dute adierazpen hau, eta gobernuei ohartarazi diete Gazako Zerrendan goseak duen hedapenari eta eraginari buruz, horren aurrean jardun dezatela eskatuz.
- Goseak, palestinarrengan ez ezik, langile humanitarioengan ere badu eragina.
- IPCren datuen arabera, gosea, malnutrizioa eta gaixotasunak heriotzen gorakada eragiten ari dira palestinarren artean. Su-etenerako eta eskala handiko erantzun humanitarioa ahalbidetzeko deia egiten dugu.
Garapenerako Erakundeen Estatuko Koordinakundearen webgunean jatorrizko adierazpena irakurgai.
Israelgo Gobernuaren setioak Gazako herritarrak gosez hiltzen dituen bitartean, orain, langile humanitarioek jantoki sozial berberetan ilaran jarri behar dute, eta beren familiak elikatzeko soilik tiroak jasotzeko arriskua dute, euren laguntza jaso behar dutenekin batera. Gure begien aurrean ikusten ari gara gure kideak nola kontsumitzen diren. 100 erakundek baino gehiagok alarma piztu dute berriro, eta jarduteko eskatu diete gobernuei: lurreko muga-pasabide guztiak irekitzeko, eta elikagaien, edateko uraren, hornidura medikoen eta erregaiaren fluxu osoa berrezartzeko, printzipioetan oinarritutako eta Nazio Batuek zuzendutako mekanismoen bidez; bai eta setioari amaiera emateko ere.
Sarbide humanitariorako oztopoak
Gazako elikagaien banaketa-guneetan ia egunero gertatzen dira sarraskiak: 800 pertsona baino gehiago hil dituzte tiroz eta milaka zauritu. Uztailaren 13an, NBEk baieztatu zuen 875 palestinar hil dituztela elikagai bila zebiltzala, 201 laguntza-bideetan eta gainerakoak banaketa-guneetan. Beste milaka zauritu dira. Bien bitartean, ia bi milioi palestinar indarrez mugitu dituzte indar israeldarrek, uztailaren 20an emandako azken desplazamendu masiboaren aginduarekin. Elikagaien Munduko Programak ohartarazi du operazioak jasanezin bihurtu direla egungo baldintzen ondorioz. Biztanleria zibilaren gosea gerra metodo gisa erabiltzea gerra krimena da.
Sistema humanitarioa hondatuta dago. «Goizero, galdera bera entzuten da Gazan: gaur jango al dut?», esan zuen erakunde bateko ordezkari batek.
Gaza kanpoaldeko biltegietan, baita Zerrendaren barruan ere, bere horretan daude elikagai tonak, edateko ura, hornidura medikoak eta erregaia, erakunde humanitarioek ezin baitituzte eskuratu edo banatu. Israelek bere setio artifizialean ezarritako murrizketa arbitrarioek, atzerapenek eta desbideratzeek kaosa, gosea eta heriotza eragin dute. Laguntza psikosoziala ematen duen langile humanitario batek haurrengan duen eragin suntsitzaileaz hitz egin du: «Haurrek gurasoei esaten diete zerura joan nahi dutela, gutxienez han janaria dagoelako».
Medikuek desnutrizio akutuaren tasa errekorren berri eman dute, bereziki adingabeen artean. Beherako urtsu akutua bezalako gaixotasunak zabaltzen ari dira, hondakinak metatu egiten dira eta pertsona helduak kaleetan erortzen dira gosearen eta deshidratazioaren ondorioz. Gazan, batez beste, 28 kamioi baino ez dira banatzen egunean, eta hori ez da nahikoa bi milioi pertsona baino gehiagorentzat, horietako askok asteak daramatzatelako laguntzarik gabe. NBEk gidatutako sistema humanitarioak ez du porrot egin, funtzionatzea eragotzi zaio.
Langile humanitarioen egoera
Erakunde humanitarioek eskala handian erantzuteko gaitasuna eta hornigaiak ditugu. Baina sartzea ukatzen bazaigu, behar dutenengana iristea eragozten zaigu, baita akituta eta goseak jota dauden gure ekipoengana ere. Uztailaren 10ean, EBk eta Israelek laguntza handitzeko neurriak iragarri zituzten. Baina «aurrerapen» promesa horiek hutsal dirudite benetako aldaketarik ikusten ez denean. Fluxu iraunkorrik gabe igarotzen den egun bakoitzeko, pertsona gehiago hiltzen dira gaixotasun prebenigarrien ondorioz. Haurrak gosez hiltzen dira inoiz betetzen ez diren promesen zain dauden bitartean.
Eragina biztanleria zibilean
Palestinako biztanleria itxaropen eta etsipen ziklo batean harrapatuta dago; laguntzaren eta su-etenaren zain, baina egunetik egunera gero eta baldintza okerragoetan esnatzeko. Ez da oinaze fisikoa bakarrik, psikologikoa ere bada. Biziraupena irudipen gisa aurkezten zaie. Sistema humanitarioak ezin du promes faltsuekin funtzionatu. Langile humanitarioek ezin dute epe aldakorrekin jardun.
Gobernuek jarduteko itxaroteari utzi behar diote. Ezin dugu jarraitu egungo akordioek funtzionatuko dutelakoan. Neurri erabakigarriak hartzeko garaia da: berehalako su-eten iraunkorra exijitzea; murrizketa burokratiko eta administratibo guztiak kentzea; lurreko muga-pasabide guztiak irekitzea; Gazako herritar guztiei sarbidea bermatzea; eta printzipioetan oinarritutako eta Nazio Batuek gidatutako erantzun humanitarioa berrezartzea. Estatuek neurri zehatzak hartu behar dituzte setioari amaiera emateko eta armen transferentzia gelditzeko.
Akordio partzialek eta keinu sinbolikoek (hala nola, aireko jaurtiketek edota laguntza banatzeko akordio faltsuek) gelditasuna ahalbidetzeko ke-gortina gisa balio dute. Ezin dituzte ordezkatu Palestinako biztanleria zibila babesteko eta eskala handiko sarbide humanitario esanguratsua bermatzeko estatuek dituzten betebehar legal eta moralak. Estatuek biziak salba ditzakete eta salbatu behar dituzte, salbatzeko bizitzarik gabe geratu baino lehen.
